با توجه به شیوع ویروس کرونا و اجباری شدن کار (دورکاری) و تحصیل از خانه و از راه دور، در روزهای اخیر صحبت‌های زیادی درباره بالا بردن سرعت اینترنت کاربران شده است. یکی از مباحث مطرح شده، تبدیل انواع اینترنت ADSL کاربران (ADSL, ADSL2, ADSL2+) به نوع VDSL (اینترنت وی دی اس ال) است. امروز قصد داریم در راهکارهای شبکه، به زبان ساده تفاوت ADSL و VDSL را بیان کنیم، و شرح دهیم که هرکدام چه معایب و چه مزیت‌هایی دارند. همچنین، خواهیم گفت که آیا کوچ کردن از ADSL به VDSL در شرایط کنونی کاری عاقلانه است یا خیر. و به طول کلی، یک راهنمای کامل برای ارتقاء یا خرید اینترنت سرویس اینترنت VDSL و مودم مناسب آن را شرح می‌دهیم.
ADSL و VDSL هر دو از تکنولوژی DSL استفاده می‌کنند. وارد جزئیات DSL نمیشویم، فقط تا این حد لازم است بدانیم که تکنولوژی‌های بر پایه‌ی DSL، به کاربر و شرکت‌های ارائه دهنده اینترنت اجازه میدهند اینترنت را روی بستر همان زوج سیم تلفن انتقال دهند و با استفاده از مودم، امواج آنالوگ و دیجیتال را به یکدیگر تبدیل کنند تا بتوانند از اینترنت استفاده کنند. در نظر داشته باشید که این تکنولوژی‌های، به شما اجازه استفاده از اینترنت را میدهند، آن هم در حالی که میتوانید همزمان از همان خط تلفن برای مکالمه استفاده کنید!
تفاوت ADSL و VDSL چیست؟
تفاوت‌های اصلی فناوری‌های ADSL و VDSL به صورت خلاصه:
- سرعت دانلود بالاتر فناوری VDSL نسبت به ADSL و حتی ADSL2+.
- سرعت آپلود بسیار بالاتر VDSL نسبت به ADSL.
- وابستگی بیشتر VDSL به اینکه فاصله مودم تا تجهیزات شرکت مخابرات (در این مورد بیشتر توضیح خواهیم داد)
- شرکت‌های ارائه‌دهنده ADSL نسبت به VDSL در تاریخ کنونی (فروردین 1399) بسیار بیشتر هستند و رقابت میان آن‌ها بالاتر و قیمت‌های آن‌ها رقابتی‌تر است.
- مودم‌های VDSL معمولا از مودم‌های ADSL گرانتر هستند و امکان انتخاب آن‌ها نیز برای شما محدود‌تر است؛ زیرا شرکت‌های تولید کننده، آن‌قدر که به ADSL اهمیت دادند و برای آن مودم تولید کردند، به VDSL اهمیت ندادند.
- نامشخص بودن سرعت‌های اینترنت قابل انتخاب برای کاربر (در تاریخ کنونی).
- نامشخص بودن هزینه‌ی هر پلن و سرعت و حجم (در تاریخ کنونی).
- نا مشخص بودن برند و نوع دقیق مودمی که شرکت‌های ارائه‌ی دهنده VDSL به کاربر ارائه می‌کنند. به عنوان مثال، مودم VDSL نوع 1 اول و مودم VDSL نوع 2 دوم!!!
- نامشخص بودن اینکه آیا بعد از انتقال به سرویس VDSL، اگر کاربر بعدا تمایل پیدا کند که به ADSL بازگردد، آیا این امکان برای او وجود دارد یا خیر.
مواردی که در بالا گفتیم، موارد کم‌اهمیتی نیستند و کمی فکر کردن روی این موارد، باعث میشود کمی بیشتر روی این تکنولوژی جدید تحقیق کنیم و چشم‌بسته و فقط با دیدن تبلیغات سرعت بالاتر، به سراغ آن نرویم.
توجه کنید که در چنین شرایطی (وقتی تکنولوژی جدیدی وارد عرصه میشود)، اغلب شرکت‌ها کاربران را به این سمت سوق میدهند که از تکنولوژی جدید استفاده کنند. دلیل آن نیز واضح است. استفاده از تکنولوژی جدید برابر است با خرید تجهیزات جدید (در این مورد خاص، مودم)، بالاتر بردن قیمت اینترنت به بهانه سرعت بالاتر و…
اینجاست که کاربران باید چشمان خود را باز کنند و با دقت بیشتری تصمیم به تغییر ADSL به VDSL بگیرند. و اینکه شاید، بهتر باشد فعلا کمی صبر کنند و دست نگه دارند تا این تکنولوژی در ایران، کمی جا بیفتد و تثبیت شود.
اصلی‌ترین تفاوت ADSL و VDSL
اصلی‌ترین تفاوت ADSL و VDSL در این است که سرعت قابل دست‌یابی در سرویس VDSL به 100 مگابیت برثانیه 100Mb/s هم می‌رسد (در نوع جدید‌تر این تکنولوژی، تا 300 مگابیت هم به لحاظ تئوری قابل دسترسی است). ولی در ADSL نهایت سرعتی که شرکت ارائه دهنده اینترنت یا همان ISP میتواند ارائه کند 24 مگابیت بر ثانیه 24Mb/s است. همچنین، در سرعت آپلود هم نهایت سرعت آپلود در بهترین شرایط و کمترین نویز محیطی در سرویس ADSL ، از حدود 3 مگابیت تجاوز نمی‌کند ولی VDSL به شما اجازه آپلود با ده‌ها برابر این سرعت را خواهد داد. دلیل این تفاوت در سرعت هم این است که VDSL از بازه‌ی فرکانسی بسیار گسترده‌تری نسبت به ADSL استفاده می‌کند.
ولی نکته‌ی بسیار مهمی که باید در نظر بگیرید، حساسیت بسیار بالای فناوری VDSL به فاصله شما از تجهیزات مخابراتی است. به عبارت دیگر، گفته میشود که اگر شرکت ارائه دهنده اینترنت، بخواهد سرعت‌های بالا (سرعت‌های بالاتری از سرعت فناوری ADSL2+) به شما ارائه کند، حتما لازم است که تجهیزات خود را تا حدود 300 متری شما مستقر کند. یعنی اگر فاصله شما با تجهیزات مرکز مخابراتی بیش از این مقدار باشد، عملا استفاده از VDSL چیزی جز اتلاف پول نخواهد بود!
این حساسیت به فاصله، در فناوری ADSL بسیار کمتر است و اگر مرکز مخابراتی شما حتی در فاصله‌های 3 تا 5 کیلومتری شما هم باشد، میتواند سرویس حداقلی قابل قبولی را به شما ارائه کند.
البته توجه کنید که برای اینکه تجهیزات شرکت مخابراتی برای ارائه VDSL در فاصله 300 متری شما قرار بگیرد، حتما لازم نیست که یک مرکز جدید افتتاح شود و تمام تجهیزات، در مرکز جدید هم خریداری و جایگزین شوند! خیر، اینگونه نیست!
به این منظور، شرکت مخابراتی میتواند با استفاده از فیبر نوری، اینترنت را تا تجهیزات مخابراتی هر محل (اصطلاحا کابیت‌های مخابراتی یا تا DSLAM) منتقل کند، و از آن‌جا تا خانه‌ی مشترک، از سیم مسی معمولی تلفن برای ارتباط استفاده شود. با این کار، شرکت ارائه دهنده میتواند سرعت‌های بالا را به شما ارائه کند.
ولی فرضا اگر فاصله شما تا مرکز مخابراتی یا تجهیزات آن 500 متر باشد و تمام این 500 متر با سیم مسی پوشش داده شده باشد، آن‌وقت است که حتی اگر هزینه زیادی خرج خرید مودم و خرید اینترنت VDSL کنید، نمیتوانید توقع سرعت‌های بسیار بالا را داشته باشید.
آیا VDSL نیاز به مودم جداگانه دارد؟
قبل از پاسخ به این سوال، شاید برای شما سوال پیش بیاید که مودم وی‌دی‌اس‌ال چیست؟ در جواب باید گفت که یک مودم که از لحاظ ظاهری، کاملا شبیه به مودم ای‌دی‌اس‌ال است و یک ورودی سوکت تلفن دارد و یک یا چند خروجی شبکه (Ethernet). و اما پاسخ به سوال عنوان…
در اکثر موارد، جواب این سوال مثبت است. زیرا مودم‌های ADSL کمی در بازار هستند که از هر دو تکنولوژی ADSL و VDSL به صورت همزمان پشتیبانی می‌کنند که طبیعتا قیمت‌های بالاتری هم نسبت به مودم‌هایی دارند که فقط از ADSL پشتیبانی می‌کنند. اغلب ما نیز هنگام خرید مودم برای سرویس ADSL خود، گزینه ارزان‌تر را انتخاب کرده‌ایم. یعنی اکنون اگر تصمیم به خرید سرویس VDSL بگیریم، به احتمال زیاد باید مودم آن را نیز بخریم. توجه کنید که اگر مودم شما از قبل این قابلیت را نداشته باشد، به هیچ عنوان چیزی با عنوان تبدیل مودم ADSL به VDSL وجود ندارد و به شما کمک نخواهد کرد.
برای مطمئن شدن از اینکه آیا مودم شما از VDSL پشتیبانی می‌کند یا خیر، کافیست نام دقیق آن را از روی یا پشت مودم بخوانید و در گوگل جستجو کنید. به عنوان مثال، اگر مدل TP-LINK TD-W9970 را در گوگل جستجو کنید، در میان نتایج اولیه، سایت اصلی خود کمپانی TP-LINK نمایش داده خواهد شد. کافیست توضیحات انگلیسی یا فارسی مودم که در همان صفحه اول نوشته شده را بخوانید. مثلا درباره این مدل خاص از مودم، در همان خط اول توضیحات ذکر شده که از VDSL به همراه دیگر سرویس‌های اینترنت پشتیبانی می‌کند:
Featuring dual WAN ports, compatible with VDSL/ADSL/Fiber/Cable services
اگر نوع دقیق مودم خود را در اینترنت جستجو کردید و در توضیحات نامی از VDSL برده نشده بود و فقط توضیحات درباره ADSL و ADSL2+ ، متاسفانه در صورت اینکه بخواهید سرویس VDSL تهیه کنید، باید مودم خود را نیز عوض کنید.
به عنوان مثال، برای مشاهده توضیحات و مشخصات مودمی که برای مثال از آن نام بردیم (W9970)، روی لینک زیر کلیک کنید:
صفحه مشخصات مودم TP-LINK TD_W9970 در وب‌سایت اصلی TP-LINK
تفاوت قیمت مودم‌های VDSL و ADSL
به صورت کاملا خلاصه، معمولا مودم‌هایی که از قابلیت VDSL پشتیبانی می‌کنند قیمت‌های بالاتری از مودم‌های ADSL2+ دارند. گاهی اوقات این تفاوت قیمت در برند‌های معروف و با کیفیت، بسیار زیاد و قابل ملاحضه است!
البته بگذریم از این نکته‌ی خنده‌دار و البته متاثر کننده که بعضی شرکت‌ها بجای گفتن برند و مدل دقیق مودم، فقط ذکر می‌کنند که مدل VDSL نوع 1 یا اول یا نوع 2 یا دوم را میخواهید!
البته همانطور که گفتیم، ممکن است اگر مودم شما خیلی قدیمی نباشد و هنگام خرید، پول خوبی بابت آن داده باشید! از VDSL پشتیبانی کند و نیاز به خرید مودم جدید نداشته باشید.
آیا ارتقا از ADSL به VDSL ارزشش را دارد؟
جواب این سوال نمی‌تواند یک نه یا یک بله سر‌راست باشد! باید تمام فاکتورهای بالا مخصوصا قیمت مودم (در صورت نیاز)، قیمت پلن‌ها و اشتراک سرعت‌های VDSL و اینکه فاصله از مرکز مخابراتی را بدست آورید و بدانید که فرضا اگر به VDSL کوچ کردید، آیا واقعا سرعت بالاتری را تجربه خواهید کرد؟ یا اصطلاحا فقط هزینه‌ی اضافی می‌کنید و کلاه گشاد بر سرتان خواهد رفت؟
همچنین لازم است توجه کنید که سرعت‌های قابل ارائه‌ای که فرضا در وب‌سایت شرکت ارائه دهنده اینترنت برای VDSL ذگر میشود، به این معنی نیست که شما هم حتما به این سرعت‌ها خواهد رسید! ممکن است سرویس 70 Mb/s هم خریداری کنید ولی بدلیل دوری شما از مرکز مخابراتی و تجهیزات، حتی نتوانید یک دهم از این سرعت را نیز در عمل داشته باشید!
برای فهمیدن نویز خط، و همچنین فاصله از مرکز مخابراتی و حداکثر سرعتی که خط تلفن شما روی فناوری VDSL پشتیبانی می‌کند، بهتر است با مرکز مخابراتی مربوط به محل زندگی‌تان تماس بگیرید، سپس تصمیم بگیرید.
خدمات قابل ارائه توسط شرکت راهکارهای شبکه
برای مشاهده سرویس‌های و خدمات قابل ارائه توسط راهکارهای شبکه، و یا جهت تماس و مشاوره با ما، روی لینک زیر کلیک کنید: